Graanelevator voor de Coöperatie

Graanelevator voor de Coöperatie

Aanvoer granen voor de Coöperatie via station Enter

Toen Gerrit Hendrik Morsink (Plas-Hendrik) in 1910 naast zijn bakkerij en winkel een maalderij voor granen begon was dat niet een willekeurig moment. In dat jaar was namelijk de spoorlijn Hellendoorn-Neede gereed gekomen en was Enter aangesloten op het landelijk spoorwegnet. Nu was het mogelijk om de aanvoer van de grondstoffen voor de maalderij, de granen, via het station Enter te laten plaatsvinden.

Lossen van het graan bij het gebouw van de Coöperatie in Enter.

Vanuit de haven van Rotterdam werd het graan, los in de wagon, via station Rijssen bij het station in Enter aangevoerd. Er was nog geen elektriciteit in Enter en de maalderij werd aangedreven door een zware motor met zuiggas. Op de hele Hogebrink waren de trillingen van deze zwaar verankerde motor voelbaar als hij ’s morgens aangezet werd. Toen in 1924 Enter werd aangesloten op het Provinciale elektriciteitsnet kwam er krachtstroom beschikbaar voor bedrijven zoals de maalderij van Morsink.

In 1926 werd de zaak overgenomen door de Coöperatie voor ƒ30.000,-.

In Enter was het station ongeveer een kilometer verwijderd van de maalderij van Morsink. Het laden van het losse graan uit de wagon in een wagen was een arbeidsintensief karwei. Er was een speciale lage wagen gemaakt, met dichte opstaande schotten. Deze werd getrokken door een paard. Via een af te sluiten houten trechter werd het graan handmatig met een grote schop uit de wagon via de trechter in de wagen geladen. Op de wagen verdeelde een tweede man het graan over de wagen. Dit nam veel tijd in beslag. Daarna moest de wagen naar de maalderij waar hij gelost werd. In de bodem van de wagen zat een luik dat geopend kon worden waardoor het graan op een transportschroef viel die het graan via een transportband op de maalzolder bracht. Dat ging redelijk snel, maar voor het laden uit de wagon broedde Frits Morsink op een oplossing die dat veel sneller kon laten verlopen.

De door Frits Morsink uitgevonden verplaatsbare graanelevator op het perron van het station Enter

In juli 1929 was het zover. Op het stationsemplacement van Enter presenteerde Frits zijn nieuwe vinding aan de Inspecteur van Vervoer der Nederlandse Spoorwegen te Utrecht, de heer Loom, handelsagent der Nederlandse Spoorwegen te Deventer en besturen van verschillende aankoopverenigingen uit de omtrek. De vinding van Frits Morsink was een verplaatsbare emmer-elevator. Deze elevator diende tot het lossen van granen die los in de wagon aangevoerd werden. De deskundigen van de Spoorwegen verklaarden dat nergens in Nederland nog zoiets in gebruik was en waren vol lof over deze oplossing. Nu kon het lossen en overbrengen naar de maalderij en het lossen daar door één man gedaan worden en ging veel sneller.

Een vervelende ontwikkeling was dat de spoorlijn Hellendoorn-Neede steeds minder rendabel werd en er steeds meer treinen, ook vrachttreinen, niet meer reden. Hierdoor was het probleem van de aanvoer van de grondstoffen voor de maalderij weer terug bij af.

De Fa. Wassink uit Enter zorgde daarna voor de aanvoer, nu in zakgoed met een vrachtauto. Toen in 1935 de spoorlijn opgeheven werd schafte de Coöperatie zelf een vrachtwagen aan.

Johan Altena

Eerder gepubliceerd in de Wiezer feb 2021

Andere verhalen

Hallehuizen in Enter
Kerkelijke geschiedenis van Enter
De ontwikkeling van Enter en de Enter es
Het Leyerweerd
Het herenhuis Kattelaar
De Molens van Enter
Het Exo een historische plek in Enter
Het  Enterveen voor 100 jaar.
Schilder Wedda uit Enter werd geboren op de gasbel van Slochteren
2e Wereldoorlog voorkwam drooglegging Mokkelengoor
Studiegroep “De Apenberg” van de TH-Delft maakte in 1952 uitbreidingsplan voor Enter
Onderduiken in Enter in de Tweede Wereldoorlog
De komst van straatverlichting en elektriciteitsbedrijf in Enter
Onderzoek erf- en grondnamen in Enter
De molenaarsfamilie Dissel in Enter
Enterse Zompen bij de Oosterhof in Rijssen
Velten of Broeze: een ingewikkelde connectie in Enter
Graanelevator voor de Coöperatie
Vakbeweging Enter vernietigt haar archieven tijdens WO2
Uitvinding van Morsink: Legnesten!
Dirk Getkate leraar aan de Klompenmakersvakschool
Gezin uit ontruimd Arnhem vond onderdak in Enter
Enternaren werkten als dwangarbeider in munitiefabriek Strausberg
Plattegrond van Enter in het begin van de jaren zestig
Het Erve Berends
50 jaar bevrijding Enter
De geschiedenis van het herenhuis Berghorst in Enter
Vriejn in ’n Bulnershook
Een Enterse jongen in oorlogstijd
Een bruiloft op het Leyerweerd in de 19e eeuw
De Twentse Hoeve in Enter van Boerderij-Eethuis tot restaurant met Michelinster
Het oale geet hen, het nieje kump an
Hoe behouden we het restant van de historische Enter es
Witte Hoes en Hotel Rijsserberg in Het Hollands Schwarzwald
Leden van de Enterse N.B.S bewaakten deel van de dijk Noordoost-polder in 1945
Een eeuw geleden gingen de laatste Enternaren naar Holland om gras te maaien
Enternaren in de mobilisatietijd (1914 -1918)
Ophalen huisvuil en hygiëne in Enter
De verdwenen kleine middenstand in Enter
De historie van de katholieke kerk in Enter
De kwestie Eerdmans, de Botterheer
De boerderij ‘De Jêênte’ in Enter
Verkeersexamen in 1954 School met de Bijbel Enter
Zandstrooien
Spinnen
Midwinterhoorn maken
Kantklossen in Enter
Enter 802
De klompenmakerij van Helmes-Jans
Eanter hef un zwembad! (juli 1936)
Vertelsel van vraoger
Het leven van Arend Jan Leestemaker
Honderd jaar telefoon in Enter
Sunt-Jaopik
Overval op de Boerenleenbank Rectum-Ypelo
Rijssense strijd tegen dansvermaak uit Enter
In het ‘Mengat’ in Enter
Het Verzet
De Oorlogsjaren
Het Onderwijs in Enter
De bevolking van Enter in 1880
Ganzen en katoentjes
De reis van ‘Klitsen-Jan Wilm’ naar de Holland Fair in Amerika
De eerste autobusdiensten in Enter
Het ontstaan van boekhandel Waanders
Klompenmaken in Enter
Europese Promotiedagen Handmatig Klompen maken
Van Bakkersknecht tot klompenmaker
Dijken en stegen in Enter
40-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina in 1938
De geschiedenis van de Coöperatieve Landbouwvereniging in Enter
De Keurstbrug over de Regge in Enter
Meetbrieven, lastgelden en patentrechten
BEVRIJDING VAN ENTER (6)
BEVRIJDING VAN ENTER (5)
BEVRIJDING VAN ENTER (4)
BEVRIJDING VAN ENTER (3)
BEVRIJDING VAN ENTER (2)
BEVRIJDING VAN ENTER (1)
De geschiedenis van de begraafplaatsen in Enter
De aanleg van harde wegen in en om Enter
Jais-Hin’n
De Oale Uup’n
Het maritiem vakantieverleden van dokter Veldhuyzen van Zanten
Verdeling marke Enter in tapperij de Halve Maan
Een klompenschipper uit Enter
Van Langenhof tot Wooltershoes
Hotel De Adelaar, opkomst en ondergang
Van schippersdochter tot kasteelvrouwe
Het uitgaansleven in Enter in vroeger tijden
Het Pluimershuis
Bijnamen
De geschiedenis van het dorp Enter
Forensendorp
Klompen maken
Ganzenhandel met Duitsland en Engeland
Scheepvaart en de Enterse zompen
Bevolkingsgroei en het Markestelsel
De Munsterse oorlogen
Hervorming en opstand
Rohaan
Kattelaar
Het Leijerweerd
Geschiedenis van het erve Borgerink
Van Conrading tot Deks 1475-1971
Het erve Dekkers van 1601 tot 1971
Het pand Bolscher
Oude Katholieke kapel
Neringdoenden in Enter anno 1880
De eerste garage
Oude erven
Enterse adel
Naam en ouderdom Enter
Scroll naar boven