Leden van de Enterse N.B.S bewaakten deel van de dijk Noordoost-polder in 1945

Leden van de Enterse N.B.S bewaakten deel van de dijk Noordoost-polder in 1945

Enter werd bevrijd op maandag 8 april 1945. Het was groot feest op die dag.

De hele maand april trokken de geallieerden, Polen, Canadezen en Engelsen, met tanks en ander zwaar materieel door Enter. Op weg om het Oosten en Noorden van Nederland te bevrijden. Eind april was dat nagenoeg gebeurd maar er zaten nog ruim 100.000 Duitsers opgesloten in Noord Holland. De Duitsers hadden de Hollandse Waterlinie weer geactiveerd en gebieden onder water gezet. De dijk om de Wieringermeerpolder was door hen op twee plaatsen opgeblazen en de hele polder was ondergelopen.

Het Militaire Gezag vreesde voor een aanslag op de dijk van de N.O. Polder die net in 1939 was gedicht. Er werden vrijwilligers van de NBS gevraagd voor bewakingsdiensten van de dijk om de N.O. Polder tussen Lemmer en Urk. In Enter meldden zich 41 vrijwilligers. Op Maandagmiddag 30 april 1945 werden ze in auto’s naar Lemmer gebracht.  Door talrijke Enternaren, gezinsleden en belangstellenden werden ze uitgewuifd.

In Lemmer werden ze ondergebracht in de barakken van de Zuiderzeewerken en bewapend.  Er werd, met andere groepen, gepatrouilleerd langs de dijk tot halverwege Urk. De geweren werden ook wel gebruikt  voor de eendenjacht. Het gebrek aan militaire ervaring en wapendiscipline leidde tot gevaarlijke situaties, vooral  bij het nachtelijk wachtlopen.  Hendrik Velten (Bax-hendrik), werd aangesteld als de leider van het “Enter peleton”.  In een schrift moest hij de namen van de leden van het peleton opschrijven verdeeld in vier secties. De mensen met een militaire achtergrond werden verdeeld over de secties en vormden het kader.

 Sectie 1 en 2

  1. Velten, J.Rosman, J. Oost, J.H. ten Brinke, Eelderink, J. Homan, H. Slothouber, Schutte, D. ter Hofsté, H. Schuitemaker, Schellevis, G. Wolters, F. Pots, G.J. v.d. Burg, M. Homan, W. ten berge, Gr. Schuitemaker, R. Veldhuyzen van Zanten. (Rob werd op 12 mei doodziek thuis gebracht)

 Sectie3 en 4

  1. ten Brinke, W. ter Stege, G. Schuitemaker, H. Kamphof, M. Pluimers, Joh. Schuitemaker, H. ten Brinke, B. v.d. Steeg, H. Morsink, W. Velten, H. Leussink, A. Schuitemaker, D. ter Harmsel, H. Brunnekreef, P. Hol, M. ten Brinke, J.H. Eertink, J. Hagedoorn, A. de Vries, A. de Knegt, J. Brunnekreef

Hendrik Velten hield in het schrift de  lijsten bij van het appel dat iedere dag gehouden werd. Het laatste appel werd gehouden op 14 mei. Ook de uitgaven van het peleton werden in het schrift bijgehouden. Regelmatig reed een auto uit Enter naar Lemmer om post weg te brengen en op te halen. Iedere keer een avontuurlijke tocht met lekke banden, gevaarlijke bruggen, hoog water etc.

De barakken van de Zuideerzeewerken in Lemmer waar de Enternaren gehuisvest waren.
Het Enterse vriendengroepje dat deel uitmaakte van de eerste Enterse verzetsgroep in de oorlog was samen in Lemmer. V.l.n.r.: A. Schuitemaker (Timmerjans-Ab), H. Velten (Bax-Hendrik), J. Brunnenkreef (Kremer-Jehan), H. Leussink (Schips-Herman).

Op een gegeven moment moest Hendrik Velten met J. Oost op de motor met zijspan naar Urk. Er was nog geen weg en langs de schuine kant van de dijk met basaltkeien ging het richting Urk. En jawel, halverwege over de kop met de motor. Hendrik een flinke glip in de kin die in Urk door een dokter met een paar krammen gehecht werd. De Duitsers hadden inmiddels de totale overgave van Nederland getekend en in de tweede helft van mei gingen de jongens terug naar Enter.

Johan Altena

Eerder verschenen in de Wiezer 2019 nr 4

Andere verhalen

Hallehuizen in Enter
Kerkelijke geschiedenis van Enter
De ontwikkeling van Enter en de Enter es
Het Leyerweerd
Het herenhuis Kattelaar
De Molens van Enter
Het Exo een historische plek in Enter
Het  Enterveen voor 100 jaar.
Schilder Wedda uit Enter werd geboren op de gasbel van Slochteren
2e Wereldoorlog voorkwam drooglegging Mokkelengoor
Studiegroep “De Apenberg” van de TH-Delft maakte in 1952 uitbreidingsplan voor Enter
Onderduiken in Enter in de Tweede Wereldoorlog
De komst van straatverlichting en elektriciteitsbedrijf in Enter
Onderzoek erf- en grondnamen in Enter
De molenaarsfamilie Dissel in Enter
Enterse Zompen bij de Oosterhof in Rijssen
Velten of Broeze: een ingewikkelde connectie in Enter
Graanelevator voor de Coöperatie
Vakbeweging Enter vernietigt haar archieven tijdens WO2
Uitvinding van Morsink: Legnesten!
Dirk Getkate leraar aan de Klompenmakersvakschool
Gezin uit ontruimd Arnhem vond onderdak in Enter
Enternaren werkten als dwangarbeider in munitiefabriek Strausberg
Plattegrond van Enter in het begin van de jaren zestig
Het Erve Berends
50 jaar bevrijding Enter
De geschiedenis van het herenhuis Berghorst in Enter
Vriejn in ’n Bulnershook
Een Enterse jongen in oorlogstijd
Een bruiloft op het Leyerweerd in de 19e eeuw
De Twentse Hoeve in Enter van Boerderij-Eethuis tot restaurant met Michelinster
Het oale geet hen, het nieje kump an
Hoe behouden we het restant van de historische Enter es
Witte Hoes en Hotel Rijsserberg in Het Hollands Schwarzwald
Leden van de Enterse N.B.S bewaakten deel van de dijk Noordoost-polder in 1945
Een eeuw geleden gingen de laatste Enternaren naar Holland om gras te maaien
Enternaren in de mobilisatietijd (1914 -1918)
Ophalen huisvuil en hygiëne in Enter
De verdwenen kleine middenstand in Enter
De historie van de katholieke kerk in Enter
De kwestie Eerdmans, de Botterheer
De boerderij ‘De Jêênte’ in Enter
Verkeersexamen in 1954 School met de Bijbel Enter
Zandstrooien
Spinnen
Midwinterhoorn maken
Kantklossen in Enter
Enter 802
De klompenmakerij van Helmes-Jans
Eanter hef un zwembad! (juli 1936)
Vertelsel van vraoger
Het leven van Arend Jan Leestemaker
Honderd jaar telefoon in Enter
Sunt-Jaopik
Overval op de Boerenleenbank Rectum-Ypelo
Rijssense strijd tegen dansvermaak uit Enter
In het ‘Mengat’ in Enter
Het Verzet
De Oorlogsjaren
Het Onderwijs in Enter
De bevolking van Enter in 1880
Ganzen en katoentjes
De reis van ‘Klitsen-Jan Wilm’ naar de Holland Fair in Amerika
De eerste autobusdiensten in Enter
Het ontstaan van boekhandel Waanders
Klompenmaken in Enter
Europese Promotiedagen Handmatig Klompen maken
Van Bakkersknecht tot klompenmaker
Dijken en stegen in Enter
40-jarig regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina in 1938
De geschiedenis van de Coöperatieve Landbouwvereniging in Enter
De Keurstbrug over de Regge in Enter
Meetbrieven, lastgelden en patentrechten
BEVRIJDING VAN ENTER (6)
BEVRIJDING VAN ENTER (5)
BEVRIJDING VAN ENTER (4)
BEVRIJDING VAN ENTER (3)
BEVRIJDING VAN ENTER (2)
BEVRIJDING VAN ENTER (1)
De geschiedenis van de begraafplaatsen in Enter
De aanleg van harde wegen in en om Enter
Jais-Hin’n
De Oale Uup’n
Het maritiem vakantieverleden van dokter Veldhuyzen van Zanten
Verdeling marke Enter in tapperij de Halve Maan
Een klompenschipper uit Enter
Van Langenhof tot Wooltershoes
Hotel De Adelaar, opkomst en ondergang
Van schippersdochter tot kasteelvrouwe
Het uitgaansleven in Enter in vroeger tijden
Het Pluimershuis
Bijnamen
De geschiedenis van het dorp Enter
Forensendorp
Klompen maken
Ganzenhandel met Duitsland en Engeland
Scheepvaart en de Enterse zompen
Bevolkingsgroei en het Markestelsel
De Munsterse oorlogen
Hervorming en opstand
Rohaan
Kattelaar
Het Leijerweerd
Geschiedenis van het erve Borgerink
Van Conrading tot Deks 1475-1971
Het erve Dekkers van 1601 tot 1971
Het pand Bolscher
Oude Katholieke kapel
Neringdoenden in Enter anno 1880
De eerste garage
Oude erven
Enterse adel
Naam en ouderdom Enter
Scroll naar boven